“Türk epik ənənəsində advermə ritual-mərasimlərinin mifoloji-dini qaynaqları” mövzusunda elmi seminar
BDU-nun Filologiya fakültəsinin Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatı kafedrasında “Türk epik ənənəsində advermə ritual- mərasimlərinin mifoloji- dini qaynaqları” mövzusunda elmi seminar keçirilib. Seminarda kafedranın əməkdaşları – dos. Etibar Talıblı, dos. Kəmalə İslamzadə, dos. M.Məmmədov, dos. Könül Həsənova, fil.e.n. Ramiyə iskəndərzadə və kafedranın magistrantları iştirak ediblər.
Mövzu ilə bağlı məruzə edən kafedranın professoru, filologiya üzrə elmlər doktoru Ülkər Azad qızı Nəbiyeva advermə ritual-mərasimlərinin mifoloji- dini qaynaqlarının araşdırılmasının aktuallığından bəhs edib. Məruzəçi mifik düşüncədə gerçəkliyin sözlə , yaxud adla yaradıldığına inam haqqında məlumat verdikdən sonra ad və advermə varlığın arxaik, etnik mahiyyətinin daşıyıcısı kimi dəyərləndirilib. Əsrlər boyu türk xalqlarının ailə dəyərlərinə, övladın dünyaya gəlişi, ad alması və s. Məsələlərə həssas yanaşmasından, həm də türk mifoloji - dini mərasim sistemində də əks olunmasından məlumat verilib.Həmçinin dünya xalqlarının mifik təfəkkürünə görə, hər bir şəxsin və əşyanın adının olması onun mövcudluğunun əsas göstəricisi kimi şərh olunub. Şumer mif mətnlərinə,o cümlədən yaranışda əvvəlcə heç nəyin adının olmamasına, sonradan müdriklik və Su Tanrısı Enkinin hər şeyə ad verməsi və dünyanın yaranması haqqında mətnlərə də toxunulub. Kainatın adlandırma (nominasiya) yolu ilə yaradılması məsələsi də xüsusi vurğulanıb. Məruzəçi mövzu ilə bağlı elmi – nəzəri mənbələrə istinad edərək, adın mifoloji düşüncədə başlanğıcı olanı mənalı edən və bu baxımdan mövcudluğu da şərtləndirən əsas faktor kimi şərh edib. Türk xalqlarının mifik düşüncəsində ailə dəyərlərinin kontekstində nəsilartırma, övladın dünyaya gəlişini şərtləndirən amillər, o cümlədən doğulan uşağa ad verilməsinin mərasim sisteminin ayrılmaz hissəsi kimi araşdırılmasının əhəmiyyəti qeyd edilib. Verilən adların təsadüfdən yaranmaması,hər bir adın mifik və real mahiyyətinin əsas götürülməsi barədə məlumat verilib. Mifik düşüncədə ərənin ad alması onun sanki ”yenidən doğulması” kimi qəbul edilməsi konkret nümunələrlə izah edilib.
Elmi seminar müasir tələblərə uyğun aparılıb. Mövzu ilə bağlı məruzəçinin slaydlardan ibarət Təqdimatı da diqqətə çatdırılıb.
Fil.ü.e.d. Ülkər Nəbiyevanın çıxışından sonra mövzu ilə bağlı ona suallar ünvanlanıb, çıxışlar edilib. Elmi seminar mövzu ilə bağlı müzakirələrlə başa çatıb.
