Rus dilçiliyi kafedrası 1939-cu ildə Filologiya fakültəsi bərpa edilərkən yaradılmışdır. İlk müdiri dosent A.V.Bednyakov, sonra isə 1958-ci ilə kimi dosent Qulam Ələkbərli olmuşdur. 1963-1970-ci illərdə kafedraya Əməkdar elm xadimi, professor Məmməd Tağı oğlu Tağıyev, 1971-1990-cı illərdə isə Əməkdar elm xadimi, professor Firudin Hüseyn oğlu Hüseynov rəhbərlik etmişdir. 1990-cı ildən kafedra müdiri rus dialektologiyası və onomastikası üzrə görkəmli mütəxəssis professor Lalə Hüseyn qızı Quliyevadır.
Kafedrada rus dilinin tarixi, müasir rus dili, dilçilik tarixi, onomastika, dilin tədrisi metodikası istiqamətində tədqiqatlar aparılır.
İstedadlı filoloq kimi tanınan dos. Q.Ələkbərlinin 1940-1950-ci illərdə rus dilinin tədrisində böyük xidmətləri olmuşdur. Onun «Rus dilində söz vurğusunun təbiəti», «Azərbaycan və rus dili vurğusu» və b. əsərləri indi də öz nəzəri və praktik əhəmiyyətini itirməmişdir.
Rus dilçiliyi sahəsində elmlər doktoru adını almış ilk azərbaycanlı olan prof. M.T.Tağıyev respublikada nəzəri rusistikanın təməlini qoymuş, rusistikanın leksikologiya, frazeologiya, fonologiya, dil tarixi, sintaksis və linqvometodika sahələrində 200-ə yaxın elmi əsərin – fundamental monoqrafiyalar, çoxcildli «Böyük azərbaycanca-rusca lüğət», dərsliklər, proqramlar və s. müəllifi olmuşdur. Prof. M.T.Tağıyev 1970-ci ildə M.F.Axundov adına Azərbaycan Rus dili və Ədəbiyyatı İnstitutuna rektor seçilənə qədər kafedraya rəhbərlik etmişdir.
Professor Firudin Hüseynov rus dilində yeni dərslik və proqramların yazılmasında, rus-türk dil əlaqələri tarixinin tədqiqində böyük xidmətləri olmuş, leksikoqrafiya sahəsində uğurla çalışmış, rəhbərlik etdiyi Lüğət mərkəzi «Rus dilinin tədrisi lüğəti»ni çapa hazırlamışdır. Prof. F.H. Hüseynov rusistikanın nəzəri və tətbiqi məsələlərinə aid 70-dən çox elmi əsərin, «Rus frazeologiyası» monoqrafiyasının və Azərbaycan məktəblərinin X sinifləri üçün «Rus dili» dərsliyinin müəllifidir. 1990-cı ildə M.F.Axundov adına Azərbaycan Rus dili və Ədəbiyyatı İnstitutuna rektor seçilmişdir.
Geniş tədqiqat dairəsinə malik olan L.Quliyeva daha çox onomastik tipologiya, rus mənşəli Azərbaycan toponimləri və respublikamızda rus şivələrini araşdırır. 3 monoqrafiya – «Azərbaycanda rus toponimiyası», «Müxtəlif sistemli dillərdə toponimlərin semantik strukturunun tipologiyası», «Toponimlərdə proprial nominasiya vasitələri», 3 dərs vəsaiti, 2 lüğətin müəllifidir. O, İtaliya və Almaniyada rus dilini tədris etmişdir.
Prof. S.A.Məhərrəmova mətn dilçiliyi, durğu işarələri, semasiologiya, leksikologiya, istiqamətləri üzrə mütəxəssisdir. 40-dan çox elmi əsərin, o cümlədən 2 monoqrafiyanın «Rus və Azərbaycan dillərinin leksik sistemində paradiqmatik münasibətlərin müqayisəli tədqiqi», «Mücərrəd düzəltmə isimlərin struktur-semantik xüsusiyyətləri (rus və Azərbaycan dillərinin materialları əsasında)», 2 dərs vəsaitinin müəllifidir.
Dos. E.A.Heydərova 60-dan çox elmi əsərin, 4 dərs vəsaiti, 4 monoqrafiyanın – («Qədim rus dilində sait fonemlərin istifadədən çıxmasının mərhələləri», «Rus dilində reduksiyaya məruz qalmış fonemlərin tarixi», «Rus dili leksikasının tarixi», «Linqvistik metodologiyaya dair»), 3 həmmüəllifli lüğətin, F.A.Məmmədbəyli, T.İ.İbrahimova 20-dən artıq məqalənin, N.T.Zeynalova isə Azərbaycandilli ümumtəhsil məktəblərinin VII, VIII və IX sinifləri üçün «Rus dili» dərsliklərinin müəllifidir. N.V.Xıdırov müasir rus dili üzrə mütəxəssis olmaqla bərabər, təcrübəli tərcüməçidir. «AzərTAc – 90» kitabını rus və ingilis dillərinə tərcümə etmişdir.
Kafedra haqqında
