Bakı Dövlət Universiteti Filologiya fakültəsi

Sıra №

İstiqamət, problem, mövzu  və işin adı

İşin məqsədi

İcra müddəti

İşin rəhbəri

İşin icraçıları

Başlama

Qurtarma

İstiqamət: Dilçilik və ədəbiyyatşünaslıq

Problem: Türk dilləri və ədəbiyyatının tədqiqi

01.01.25

31.12.25

Problem: Türk dilləri və ədəbiyyatının tədqiqi

Mövzu: Türk dillərinin və ədəbiyyatlarının sinxron və diaxron istiqamətlərdə tədqiqi

Əsaslandırma: Qədim və müasir türk dillərinin quruluşunun müqayisəli şəkildə araşdırılması Türkologiyanın inkişafında xüsusi aktuallığa malikdir. Türk xalqlarının eposlarının qədim və müasir ədəbiyyatlarının Azərbaycan ədəbiyyatı ilə əlaqəli öyrənilməsi ümumtürk ədəbiyyatının aktual problemlərinin tədqiqi baxımdan əhəmiyyətlidir.

Mövzu 1: Türk dilləri və dialektlərinin tədqiqi

Türk xalqları ədəbiyyatının aktual məsələlərinin tədqiqi

Qədim və müasir türk dillərinin fonetik, leksik və qrammatik quruluşunun səciyyəvi  xüsusiyyətlərini yeni faktlar və tədqiqatlar əsasında araşdırmaq. Həmçinin türk dillərinin tədqiqi tarixi və təsnifi, müasir  türk dilləri və türkologiyanın çağdaş problemləri haqqında. Türk xalqları ədəbiyyatının aktual problemlərini araşdırmaq

01.01.25

31.12.25

1.                

İş I:   Türk dillərinin ən qədim dil əlaqələri

Mərhələ 2. Türk və monqol dillərinin ortaq xüsusiyyətləri

Türk və monqol dillərinin ən qədim dil əlaqələrini, o cümlədən onların fonetik, leksik, morfoloji və qrammatik cəhətdən ortaq xüsusiyyətlərini tədqiqata cəlb etmək

01.01.25

31.12.25

prof.

M.Ə. Məmmədov

2.                

İş II: Azərbaycan dili dialektlərində əsas dialekt fərqlərinin tarixi

Mərhələ 2.  Azərbaycan dili dialektlərində morfoloji dialekt fərqlərinin tarixi

Azərbaycan dili dialektlərində morfoloji dialekt fərqlərinin əmələ gəlmə tarixini müəyyənləşdirmək

01.01.25

31.12.25

prof.

E.İ.Əzizov

3.                

İş III:  XIII-XIV əsrlərdə Türkiyə ədəbiyyatı

Mərhələ 2. C.Ruminin “Məsnəvi”si

C.Ruminin “Məsnəvi”si ni XIII-XIV əsrlərdə Türkiyə ədəbiyyatı  kontekstində tədqiq etmək

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

prof. F.A.Ağayeva

4.                

İş IV:   “Şühədanamə” abidəsinin dili (Feilin zamanlarının ifadə formaları)

Mərhələ 2.  “Şühədanamə” abidəsində feilin indiki zamanının ifadə formaları

“Şühədanamə” abidəsinin dilində müşahidə olunan Feilin zamanlarının ifadə formalarını əsərin orjinal mətnindən verilən nümunələr əsasında  təhlil və tədqiqə cəlb etmək və buradakı feil zamanlarının müasir Azərbaycan ədəbi dili, eləcə də dialekt və şivələrimizlə oxşar və fərqli cəhətlərini müqayisə etmək.

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

dos. İ.D.Vəliyev

5.                

İş  V:   Qədim türk yazılı abidələrinin morfologiyası

Mərhələ 2.  . Qədim türk yazılı abidələrinin dilində sifət, say, əvəzlik

Qədim türk yazılı abidələri ilə dilində işlənmiş sözlərin müasir türk dillərinin, eləcə də Azərbaycan dilinin səsləşdiyi sifət, say və əvəzliklə bağlı xüsusiyyətləri qruplaşdırmaq

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

dos. G.Q.Vəliyeva

6.                

İş  VI: İbn Mühənnanın  “Hilyətül-insan və həlbətül-lisan” lüğəti 

Mərhələ 2.  İbn Mühənnanın  “Hilyətül-insan və həlbətül-lisan” lüğətində söz yaradıcılığı

İbn Mühənnanın  “Hilyətül-insan və həlbətül-lisan” lüğətinin qrammatik xüsusiyyətlərini sistemli şəkildə araşdırmaya cəlb etmək.  

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov                            

dos. Q.A.Abdullayeva

7.                

İş  VII:   Y.Balasaqunlunun “Qutatqu bilig” əsərində insan-dünya münasibətinin ifadə formaları

Mərhələ 2.  “Qutatqu bilig” əsərində subyekt-obyekt münasibətinin ifadə formaları

Y.Balasaqunlunun “Qutatqu bilig” əsərində insan-dünya münasibətinin ifadə formalarını araşdırmaq və üslubi səciyyəsini müəyyənləşdirmək.

01.01.25

31.12.25

prof. M.Ə.Məmmədov                  v

dos. S.M. Sadıqova

8.                

İş VIII:  Qırğız ədəbiyyatında Çingiz Aytmatovun bədii üslubu

Mərhələ 2.   “Ağ Gəmi” povestində mifoloji simvollar

“Ağ Gəmi” povestinin bədii üslubunun elmi-nəzəri  problemlərini hərtərəfli şəkildə tədqiq etmək

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

dos. G.Ş.Əliyeva

9.                

İş IX:  XX əsrin I yarısında türk nəsrinin inkişaf meyilləri (X.Ə.Adıvarın yaradıcılığı əsasında)

Mərhələ 2. Xalidə Ədib Adıvarın yaradıcılığında türkçülük ideyası

XX əsrin I yarısında türk nəsrinin inkişaf meyillərinə nəzər salmaq. Xalidə Ədib Adıvarın romanlarında türkçülük ideyası məsələsini təhlil etmək.

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

dos.

S.O.  Ağayeva

10.            

İş X:  Xarəzm türkcəsində yazılan əsərlərin semantik leksikası

Mərhələ 2. Orta əsr türk yazılı abidələrində fitonimlər

Xarəzm türkcəsində yazılan əsərlərin semantik leksikası və bu dildə yazılan əsərlərin dilində fitonimləri tədqiq etmək.

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

dos.

A.C.Məmmədova

11.            

İş XI:  XIX əsrdə leksik normanın inkişaf meylləri

Mərhələ 2.  Şeir dilinin leksik norması

XIX əsrdə leksik normanın inkişaf təmayüllərini konkret dil faktları - yazılı ədəbiyyatın nümunələri əsasında, statistik təhlillər və müqayisələr ilə ortaya çıxarmaq

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

dos.

F.Q.Kərimli

12.            

İş XII:  XX əsr türk xalqları ədəbiyyatının inkişaf istiqamətləri

Mərhələ 2. Din əleyhinə hərəkatın Türk xalqları ədəbiyyatına təsiri

XX əsr türk xalqları ədəbiyyatının inkişaf istiqamətləri və din əleyhinə hərəkatın türk xalqları ədəbiyyatına təsiri məsələlərini araşdırmaq.

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

dos.

F.Ə.Dursunova

13.            

İş XIII:  XX əsr Türkiyə ədəbiyyatında türkçülük və onun səciyyəvi cəhətləri

Mərhələ 2.  Ziya Göyalpın “Türkçülüyün əsasları” əsərinin aktuallığı

XX əsr Türkiyə ədəbiyyatında türkçülük və onun səciyyəvi cəhətləri və Ziya Göyalpın yaradıcılığında türkçülük məsələlərini tədqiq etmək.

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

dos. K.N.Nəcəfova

14.            

İş XIV:   İ.Nəsiminin dilində arxaizmlər

Mərhələ 2.  Arxaik feillər

İ.Nəsiminin dilində arxaizmlər və arxaik feilləri tarixi-müqayisəli şəkildə araşdırmaq

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

müəl.

Q.Ş.Xanməmmədov

15.            

İş XV:  M.Füzuli dilinin semantik təhlili

Mərhələ 2.  M. Füzuli yaradıcılığında semantik söz qrupları

M.Füzuli dilinin semantik quruluşunu müəyyən edib, onun yaradıcılığında işlənən semantik söz qruplarının işlənmə xüsusiyyətlərini təhlil etmək.

01.01.25

31.12.25

prof.M.Ə. Məmmədov

müəl. S.Ə.Cəlilova