Elmi istiqamət və elmi tədqiqat mövzuları

Sıra №	İstiqamət, problem, mövzu və işin adı	İşin məqsədi	İcra müddəti		İşin rəhbəri	İşin icraçıları
Sıra №	İstiqamət, problem, mövzu və işin adı	İşin məqsədi	Başlama	Qurtarma	İşin rəhbəri	İşin icraçıları
1	İSTİQAMƏT:	Müxtəlif sistemli dillərin toponimiyasının linqvo-kulturoloji aspektdə tədqiqi (Azərbaycanın toponimiyasının materialları əsasında). Rus dilində səs təqlidi sözlərin leksik-semantik və sözyaradıcı xüsusiyyətlərinin sistemi tədqiqi və başqa dillərin materialları ilə müqayisəsi, Azərbaycandakı rus şivələrində sifət və feilin xüsusiyyətləri (söz yaradıcılığı). Ümumi dilçilik problemləri: dargin dilində feilin morfoloji quruluşu
2	PROBLEM: Rus dilinin problemləri
3	MÖVZU 1:Müxtəlif sistemli dillərin toponimiyasının linqvokulturoloji aspektdə tədqiqi (Azərbaycanın toponimiyasının materialları əsasında)
4	İŞ : 1Rus dilində səs təqlidi sözlərin leksik-semantik və sözyaradıcı xüsusiyyətləri		2024	2026		Fil.e.d.prof. S.A.Məhərrəmova
5	Mərhələ : 2 Rus dilində səs təqlidi sözlərin sözyaradıcı potensialı: bu sözlərdən əmələ gəlmiş sözlərin və terminlərin təhlili	Rus dilindəki səs təqlidi sözlərin sistemli təsnifatı, onların leksik-semantik və sözyaradıcı xüsusiyyətləriinin təhlili, onlardan əmələ gələn terminlərin təhlili; onların bədii ədəbiyyatda istifadə olunması; onların başqa dillərin səs təqlidi sözləri ilə müqayisəsi.	2025	2025
6
	İŞ :2 Azərbaycandakı rus şivələrində sifət və feil.		2024	2026		Fil.e.n.dos. E.A.Heydərova
7	Mərhələ: 2 Azərbaycandakı rus şivələrində feilin xüsusiyyətləri.	Azərbaycandakı rus şivələrində feli, o cümlədən İsim və sifətlərin kökündən əmələ gələn sözləri təhlil etmək. Eyni zamanda fel yaratmaq üçün işlənən şəkilçilərə diqqət yetirmək, fellərin məhsuldar və məhsulsuz şəkilçilərini müəyyənləşdirmək. Tədqiqatın digər məqsədi isə - ədəbi dil baxımından qeyri-qanuni, refleksiv hissəciyi ehtiva edən felləri müəyyən etməkdir. Məsələn: *помолотиться* – закончить молотьбу, покоситься* – закончить косьбу* və s.	2025	2025
8	İŞ : 3 Müasir rus dilinin morfoloji kateqoriyaları		2024	2026		Baş müəllim F.A.Məmmədbəyli
	Mərhələ: 2 Müasir rus dilində sifətin və sayın morfoloji kateqoriyaları	Dəyişən nitq hissələrində cins, cəm, hal kateqoriyaları, rus dilində sintetik və analitik formalarda müəyyən olunur. Bundan ötrü rus dilində xüsusi şəkilçi və fleksiyalar istifadə olunur və bu məqsədlə elmi işdə köməkçi morfemlər göstərilir.	2025	2025
	İŞ : 4 Dargın dilində felin morfoloji quruluşu		2024	2026		Baş müəllim N.V.Xidirov
	Mərhələ: 2 Mürəkkəb feillərin strukturu	Dargin dilində mürəkkəb feilin strukturunda iştirak edən morfemlərin təhlili bu və ya digər Qafqaz dilləri arasında genealoji əlaqələrin öyrənilməsində vacib rol oynaya bilər. Araşdırma nəticəsində nəinki bu dillərin tarixi əlaqələri, eyni zamanda mürəkkəb feilin struktur quruluşunun kateqoriya formaları, yaratma üsulları əsasında oxşar və fərqli cəhətləri də üzə çıxarmaq mümkündür. Müqayisəli təhlil qrammatik foemalar sisteminin inkişaf xüsusiyyətlərinin müəyyənləşdirilməsində əhəmiyyətli rol oynayır. Şahdağ qrupuna daxil olan dillərdə ən mürəkkəb strukturlardan birinə felin quruluş formaları malikdir. Bu da mürəkkəb feilin strukturunu morfoloji quruluşuna sözdəyişdirici elementlərin daxil olması ilə bağlıdır.	2025	2025
	İŞ : 5 Rus dilində defektiv və morfem variantlarına malik feillərin xüsusiyyətləri		2024	2026		Baş müəllim N.Zeynalova
	Mərhələ: 2 Rus dilində defektiv feillərin fonetik, morfoloji və leksik-semantik xüsusiyyətləri (Konkret qruplar üzrə təbiətdə, insan orqanizmində baş verən posesləri bildirən defektiv feilləri)	Rus dilində defektiv feillərin (дефектные, или недостаточные глаголы) konkret faktlar, misallar əsasında və tematik qruplar üzrə fonetik, morfoloji və leksik-semantik, həmçinin üslubi-funksional xüsusiyyətlərini təhlil etmək;materialın toplanmasında, sistemləşdirilməsində və izahında müxtəlif prinsipləri rəhbər tutaraq defektiv feillərin təsvirində müxtəlif yanaşmalardan istifadə etmək.Belə feillərin semantik təsnifatında əsas məqsəd feli leksikonun strukturunun açılmasına yardım etməkdir. Formal nöqteyi-nəzərdən, fellərin semantik təsnifatında başqa bir məqsəd onların formalaşmasında iştirak edən məna komponentlərinin identifikləşdirilməsidir.	2025	2025
	İŞ : 6 Mədəniyyətin antropomorfik kodunda mücərrəd leksika		2024	2026		f.e.f.d. müəllim A.Muradzadə
	Mərhələ: 2 Tərkibində «İnsan» komponenti olan mücərrəd leksika gerçəkliyin emosional qiymətləndirilməsinə, etnomədəni dünya xəritəsinin formalaşmasına və inkişafına və qlobal sivilizasiya çərçivəsində milli mədəniyyət və milli ənənələri tanımağa təsirini göstərmək.	Müasir dilçilik öz ümumi antroposentrik oriyentasiyasına görə şəxsi başlanğıcın üstünlüyünü aydın şəkildə izlədiyi üçün bu problem cari tədqiqatların əsas istiqamətini təşkil edir. Tədqiqatın mərkəzini insan, onun şəxsi xüsusiyyətləri və keyfiyyətləri təşkil edir. Bu baxımdan antroponimik tədqiqatlar əhəmiyyət kəsb edir. Cəmiyyətdə şəxsiyyətin əsas identifikatoru olan şəxsi adların öyrənilməsi xüsusi maraq doğurur. İnsan həyatının və fəaliyyətinin bütün sahələrində fəaliyyət göstərmək imkanı xüsusi adların universallığını izah edir. Şəxsi adın bu və ya digər formasının seçilməsi ünsiyyətin yüksək səviyyədə təşkilində böyük rol oynayır.Çox vaxt konkret antroponimin seçimi, müraciət forması tipik istifadə hallarına uyğun gəlmədikdə xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Buna görə də, müəyyən bir nomenklaturanın istifadəsini təhlil edərkən, onun istifadəsinin bütün nüansları nəzərə alınmalıdır.	2025	2025