QISA BİOQRAFİK MƏLUMAT
1938-ci il 28 mayda Naxçıvam MR Ordubad rayonu Dırnıs kəndində anadan olmuşdur.
1962-ci ildə ADU-nun filologiya fakütəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir.
BDU-nu bitirəndən sonra leytenant rütbəsinə layiq görülüb
ELMİ DƏRƏCƏ VƏ ELMİ ADLARI
1969-cu il 18 iyun,“Azərbaycan sovet dilçilyinin inkişafında professor B. Çobanzadənin rolu“ namizəd elmi dərəcəsini alıb.
1974-cü idə Ümumdilçilik kafedrasında dossent dərəcəsini alıb.
1997-ci ildə professor elmi dərəcəsini alıb
1996-cı il 4 aprel ,“Azərbaycan dilçilyinin inkişafı yolları“ doktorluq elmi dərəcəsini alıb.
ƏMƏK FƏALİYYƏTİ
1962-ci ildən bu günə kimi (56 il) Azərbaycan Dillər Universitetində işləyir.
2001-ci il 18 iyun Azərbaycan Prezidenti yanında Dövlət Dil Komissiyasının üzvü
2002-ci il Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin və Jurnalistlər birliyinin üzvü
2003-2013-cü ilədək Naxçıvan Dövlət Universitetinin dissertasiya şürasının üzvü olub.
2006-cı ildə Dədə -Qorqud ETL-da aparıcı elmi işçi vəzifəsində çalışıb
1996-2012-ci illərdə, Dillər Universitetinin „Azərbaycan dilçilyi kafedrasınının müdiri“ vəzifəsində çalışıb
2013- cü il AMEA Orfoqrafiya Komissiyasının üzvüdür.
20013-cü ilin 17 martından AAK-ın Ekspret komissiyasının şurasının üzvüdür
2016-cı ildən isə baş elmi işçi vəzifəsində çalışır
2017-ci il 13 noyabr Azərbaycan Prezidenti yanında Dövlət Dil Komissiyasının üzvü
TƏDQİQAT SAHƏSİ
Ümumi dilçilik
Azərbaycan dilçilyi tarixi
Müasir Azərbaycan dilinin bütün sahələri
Dədə Qorqudun dili
İŞTİRAK ETDİYİ KONFRANSLAR, KURSLAR, TRENİNQLƏR
2010-cu il 10 oktyabr „Dədə Qorquda həsr edilmiş uluslar arası konfrans “.
2013- cü il „Dədə Qorqud dastanında feüili bağlamalar“ Eski şeherde.
2013-cü il 6 noyabr, Eski şeherde“Türk halqlarının milli dəyərləri və Dədə Qorqud“konfransında sədrlik etmişdir
Hər il Bakıda Beynəlxalq və Uluslar arası konfrasda iştirak edir.
B. Çobanzadənin zindan həyatı. “Bəkir Çobanzadə və türkologiyanın müasir problemləri” elmi konfransın materialları. B., ADU nəşri səh.16-17.
2013, H. Əliyevin dövlətçilik təlimindəAzərbaycan dili siyasəti. Naxçıvan Dövlət Universiteti “Heydər Əliyev dövlətçilik ideyaları və müasir dövr” elmi konfrans(29-30 may 2013). Naxçıvan NDU-2013.
2013, Milli mənəvi dəyərlərdə obsolyutizmə yol vermək olmaz. Bakı beynəlxalq humanitar forumu. 31 oktyabr-1 noyabr. “Posmodern döründə milli özünüdərk” bölməsinin materialları. Səh.4-7. B.
“Dədə Qorqud „ ETL-ın elmi seminarlarında çıxışlar:
2022, “Kitabi- Dədə Qorqud” eposunda xalqımızın milli adət və ənənələrinin əksi (Novruz çərşəmbələri)
2022, Kitabi Dədə-Qorqud” dastanının 3-cü əlyazmasının tədqiqi tədqiqi”
2022, Dədə Qorqud - övliya,ozan,el ağsaqqalı kimi
2023, “Azərbaycan folklorunun inkişaf problemləri“
2023, “Ümummilli lider Heydər Əliyev və müasir Azərbaycan gəncliyi”, "Dədə-Qorqud" elmi-tədqiqat laboratoriyasının könüllü tələbələrlə birgə keçirdiyi elmi seminar
2023, XX əsrdə “Kitabi-Dədə Qorqud” eposunun repressiyaya uğraması
2024, “Kitabi-Dədə Qorqud” eposunda xalqın milli ruhunun və dilinin təcəssümü
2024, “Kitabi-Dədə Qorqud” türk elmi-nəzəri düşüncəsində
2024, Dədə Qorquddan soraq verən şəkil yazılar
ÇAP OLUNMUŞ ƏSƏRLƏRİ
Kitablar:
1997, Koroğlunun Çənlibelə qayıdışı. B., Azərbaycan dili ( ali məktəblərin rus bölmələri üçün dərslik). B., 2000. (Rəy K.Babayeva “ Yeni Azərbaycan dili” fil. məs. dair №1-2, 2001 сi il).
1998, Bəkir Çobanzadə. B., Şərq-Qərb..
1998, Professor Adil Bababayev -70 (özüm-özüm haqqında). Biblioqrafiyası B.,Mütərcim.
1996-1997, Azərbaycan dilçiliyinin tarixi. B., 1996 (Rəy. Nizami Cəfərov Azərbaycan dilçiliyinin tarixi. B., 1996; “Xalq qəzeti” 25 iyun).
1998, Anabatda bir şair var. Y. Anabatlının “Aynabənd” kitabına ön söz. B., (ön söz)
1999,Azərbaycan dili(Türkiyəli tələbələr üçün). B.
“Dilçiliyə giriş”. B., 1992. (Rəylər: a) Qasımov M., Kərimov Y., Faydalı vəsait. “Bilik” qəzeti 1993, №3; b) Vilayət Əliyev. Tələbələrə yeni töhfə “Axtarış” qəzeti. 1993, №8; c) İsmayıl Məmmədov. Orjinal dərslik “Xalq” qəzeti. 1993, №5; ç) Əbülfəz Rəcəbov. “Dilçiliyə giriş”. “Azərbaycan müəllimi” 1994, №17; d) Qara Məşədiyev və İsmayıl Kazımov. Dərsliklərimizi təzələyək “İki sahil”qəzeti. 1994, №10; e) Zərnişan Əhmədova, Nərgiz Ağayeva, İlqar Həmzəyev. Sadə və sanballı dərslik. “El qəzeti” 1994, №7). B., 1992.
2000, Azərbaycan Dili (Türkiyəli tələbələr üçün). Bakı, Mütərcim.
2002, Müasir Azərbaycan dilinin funksional üslubları B.
2003, 17-23 yanvar Dilçiliyimizin məbədi. BDU nəşri 2002. ( Rəy Ə.Ə.Rəcəbli: ensiklopedik kitab “İqtisadiyyat” qəzeti №3)
2003, Elimizin və elmimizin soyqırımı BDU nəşri B.,)
2004, Azərbaycan dili (ali məktəblər üçün dərslik). Nurlan, B.
2007Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti. Bakı, “Təhsil”, 622səh.
2007,Türklərin birlik səsi. Monoqrafiya. B., Təhsil, İtirdiklərimdən tapdıqlarım. Bakı “Təhsil”
2010, Koroğlunun Çənlibelə qayıdışı. B.
2012,Koroğlunun Çənlibelə qayıdışı (ingiliscə). B.
2012,Dilçiliyə giriş (Əlavələr edilmiş yeni nəşr), B., Nurlan.
2014, Pyeslər (4 pyes). B.
2014,Pyeslər(4 pyes) B. MSV Nəşri, 200 s.
2015,Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti(Ali məktəblər üçün dərslik) B.Gənclik, 522 səhifə
2015,Azərbaycan dilçiliyinin tarixi. I C.B Mütərcim 338 s.
2015,Azərbaycan dilçiliyinin tarixi II C.B Mütərcim. 338 s.
2016,Siyasi düşüncəmdə Heydər Əliyev fenomeni. B.Gənclik B. 156 s.
2016, Birinci Türkoloji Qurultay və Azərbaycanda Türkologiya B.Elm, 335 s.
2016, Koroğlunun Çənlibelə qayıdışı(ingiliscə) Tərcümə T.Quliyev. B. “Elm və təhsil” səh. 36-93.
2016, Möhtəşəm 18 il Naxçıvan MR-nın 1995-2013-cü illərdəki inkişafı haqqında B. 343 s.
2023, 17 cildlik “Seçilmiş əsərlər”. Azərbaycan dilçilik elmi tarixinin yaradıcısı. I cild. Nəşriyyat “MSV”. Bakı-2023 (çapda).
Metodik göstəriş və proqramlar
1966, B.V. Çobanzadənin ədəbi görüşləri. APDİ-nin elmi konfrans materialları., səh124-127 (tezis)
1969, Azərbaycan Sovet Dilçilik elminin inkişafında B.Çobanzadənin rolu. B.(avtoreferat)
1969, Azərbaycan dilçiliyinin inkişaf yolları. B. (ADD) .(avtoreferat)
1969, B.V. Çobanzadənin Azərbaycan Sovet Dilçilik elminin inkişafında rolu. APDİ-nin elmi konfrans materialları. B., səh. 37-38 .(avtoreferat)
1989, Ümumi dilçilik üzrə proqram. B.
1989, Программа по общему языкознанию. Б.
1996, Dilçiliyə giriş üzrə proqram. B,.(K.Abdullayev)
1996, Введение в языкознание. Б., (K.Abdullayev)
1998, Azərbaycan dili proqramı. B.
1998, Azərbaycan dili proqramı(Türkiyəli tələbələr üçün) dərslik. B.
2001, “Dilçiliyə giriş) proqram B.
2001, Введение в языкознание. Б.
2001, Müasir Azərbaycan dilinin funksional üslubları B., İşıq.
2004, Dilşünaslığın tarixi və etimologiyası. B.
2005, Tərcümə-psixolinqvist və etnolinqvistik amillər. Beynəlxalq konfrans materialları. B., ADU nəşri (tezis)
2007, Azərbaycan nitq mədəniyyəti : dünən, bugün və sabah. ADU, Beynəlxalq konfrans materialları. (tezis)
(Bakı, iyun). (tezis)
2007,Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti. Bakı, “Təhsil”, 20 səh.
2007, Azərbaycan dilçiliyinin tarixi. Bakı, “Təhsil”.
2008, Düşüncə dəryadan dərin olurmuş. “İ. Seyid Qəraninin “Rübailər” kitabına ön söz . Bakı, səh 5-18. (ön söz)
2009, Azərbaycan dili (Rus bölmələri bakalavr). ADU, Bakalavr təhsil pilləsi üçün proqram. Bakı.
2009, Əski Azərbaycan əlifbası. ADU bakalavr təhsil pilləsi üçün proqram. B.
2009, Azərbaycan dilinin üslubiyyatı və mətnin şərhi. Bakı.
2011, Dilə sayğısızlıq yol verilməzdir. “Nitq mədəniyyəti və terminologiyanın aktual problemləri” Respublika elmi konfransının materialları
2011, La pensee peut etre plus profonde qu’une mer…. (fransızca) Düşüncə dəryadan dərin olurmuş. (İsmayıl Seyid Qəraninin fransızca 101 rübai kitabına ön söz) . “Elm və təhsil”, Bakı (ön söz)
2012, Azərbaycan dilinin tədrisini dünya standartları səviyyəsinə qaldıraq. Konfrans materialları. ADU, səh. 119-122. (tezis)
2012,Azərbaycan dili haqqıında Prezident Sərəncamı əsas sosialinqvistik faktordur. Beynəlxalq konfrans materialı. Tətbiqi dilçiliyin aktual problemi. ADU nəşri , səh. 225-227 (tezis)
2013,Azərbaycan XKS və məktəbdə Azərbaycan dili tədrisi. Respulika elmi konfrans materialları. AU, səh. 16-18 (tezis)
2013,H. Əliyevin dövlətçilik təlimində dil siyasəti. Konfrans materialları. Naxçıvan Dövlət Universiteti,. (tezis)
2013, Milli təfəkkür və dil modelləri. ADU, B., səh. 237-240 (tezis)
2014, “Ümumi dilçilik” (ADU, Əlavə Təhsil fakültəsi üçün). ADU, B.
2014, “Dilçiliyə giriş”(ADU, Əlavə Təhsil fakültəsi üçün). ADU, B.
2014, “Müasir Azərbaycan dili”(ADU Əlavə Təhsil fakültəsi üçün). ADU, B.
2014, “Azərbaycan ədəbiyyatı”(ADU Əlavə Təhsil fakültəsi üçün). ADU, B.
2015, Azərbaycan dilçiliyinin tarixi B.
2015, Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti. B.
2020, “Möhtəşəm 18 il” (kitab). Bakı, “Şirvannəşr”, Bakı, “Ləman nəşriyyat poliqrafiya” MMC,s.372, s. ç.v.24
2020, “Represiya qurbanı-Azərbaycan dilçiləri” Bakı, “Ləman nəşriyyat poliqrafiya” MMC, s. ç.v.19
2021,“Dədə Qorqud repressiya tufanında” Bakı, MSV nəşr s. 192
2021, Dədə Qorqud Azərbaycan səhnəsində, Bakı, “Zərdabi” nəşriyyatı, “Dədə Qorqud dünyası” elmi-nəzəri jurnal, №1 (3) s. 40-46
2021,Qorqudşünaslıqda yeni səhifə, Bakı,“Zərdabi” nəşriyyatı, “Dədə Qorqud dünyası” elmi-nəzəri jurnal, №1 (3), s. 4-20 İssn:2791-3732 https://dqd.az/jurnallar/#_
2022, “Nizami Gəncəvi və orta əsrlər Azərbaycan ədəbiyyatinda musiqi, Bakı, “Zərdabi” nəşriyyatı, “Dədə Qorqud dünyası” elmi-nəzəri jurnal, №1 (4), s.18-28, İssn:2791-3732 https://dqd.az/jurnallar/#_
2023, Azərbaycan dilçilik elminin yaradıcısı, Bakı, MSV nəşr. I, s. 593
2023, Publisistika və jurnalistikaya aid məqalələr, Bakı, MSV nəşr. II, s.645
2023, Dilçiliyə aid məqalələr, Bakı, MSV nəşr. III, s.623
2023, Rəy və proqramlar, Bakı, MSV nəşr. III, s.630
2023, Bəkir Çobanzadə, Bakı, MSV nəşr. IV, s.697
2023, Azərbaycan dilçiliyin tarixi (1-ci hissə), VI (1), s.507
2023, Azərbaycan dilçiliyin tarixi (2-ci hissə), VII (2), s.507
2023, Dilçiliyə giriş (dərslik), VIII, s.719
2023, Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti (dərslik), IX, s.574
2023, Azərbaycan dili rus bölməsi tələbələri üçün dərslik, X, s.587
2023, Azərbaycan dili Türkiyəli tələbələri üçün dərslik və funksional üslublar (dərslik), s.590
2023, Heydər Əliyev, XII, s.516
2023, Bədii əsərlər, XIII, s.614
2023, Türk soyun birlik səsi, XIV, s.584
2023, Möhtəşəm 18 il, XV, s.542
2023, Repressiya qurbanı (Azərbaycan dilçiləri), XVI, s.514
2023, Dilçiliyimizin məbədi (BDU-nun Ümumi dilçilik kafedrasının tarixi), XVII, s.606
Məqalələr
1966, Azərbaycan qrafikasının Azərbaycan dilinin fonetik sistemi ilə uyğunluğu məsələsi və yeni əlifba ideyası. M.F. Axundov adına APDİ-nin elmi əsərləri. XII seriya., № 3, səh. 113-125.
1971,Toponimika nədir? “Şərq qapısı” № 84.
1977, B.Çobanzadənin universitet fəaliyyət. ADU elmi əsərləri. № 56, səh. 45-48.
1972, Araz sözü necə yaranmışdır. “Şərq qapısı” № 204
1973, Təlim və toponimika. “Azərbaycan müəllimi” № 51.
1973, Azərbaycan dilinin fonemlər sistemi (A. Axundovun eyni adlı əsərinə rəy). “Azərbaycan müəllimi” № 9.
1973, İstedadlı alim ( L.Hüseynzadə haqqında). “Azərbaycan müəllimi” № 52/ 2504/ 18-04.
1973,Qeyri- adi müdafiə (M. Hüseynzadənin doktorluq dissertasiyası müdafiəsi hqqında). “Azərbaycan müəllimi” № 46.
1976, Səməd Vurğun və musiqi. “Azərbaycan müəllimi” № 53.
1983, Təlim və toponimika. Ali məktəbdə dilin kompleks tədrisinin linqvistik əsasları. Dərgi. B., səh.58-61.
1983, Формантный метод в топонимике. Проблемы конфронтотивной лингвистики. Сборник. Б.
1983, Tələbələrin nitq mədəniyyətinin yüksəldilməsində fənlərin rolu. Azərbaycan nitq mədəniyyəti problemləri. Dərgi. B., səh.54-55.
1985, Tələbələrin şəxsiyyətinin və dünyagörüşünün formalaşmasında tədris edilən fənlərin rolu. “Müəllim şəxsiyyətinin formalaşmasının şərtləri və formaları”. Dərgi, B., səh. 37-43.
1988, Mətnin linqvistikası. “Bilik” qəzeti, № 18.
1988, Mətnin linqvistikası. “Bilik” qəzeti № 19.
1994, Qiymətli dərslik. A. Axundovun “Ümumi dilçilik” kitabı haqqında rəy. “Xalq qəzeti” № 62.
1996, Gənc yaradıcılara yaşıl işıq yandırmalı. (P. Hadinin “Qaranquş yuvası” kitabına ön söz). B.
1996, Azərbaycan dilçiliyinin inkişaf yolları. B. (DDA)
1999, Afaq Qurbanovun Ümumi dilçilik konsepsiyası. “A. Qurbanov-70” kitabında. B., səh. 17-22.
1999, I Türkoloji qurultay və sonrakı repressiya “Dədə Qorqud- 1300” toplusu. B., səh. 156-163.
1999, Oruc Musayevin Ümumi dilçilik konsepsiyası. “Oruc Musayev-70” Oruc Musayev-70 toplusu. B., səh 93-98.
1999, Əsrin faciəsi və ya xalqın düşmənləri. “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. “Haqq yolu” qəzeti. № 7-13.
1999, Əsrin faciəsi Naxçıvanda “Bandit” hərəkatı haqqında “Haqq yolu” qəzeti №9, 14-21.
1999, Əsrin faciəsi “Bandit”hərəkatı haqqında “Haqq yolu” qəzeti №10, 21-27.
1999, Əsrin faciəsi “Bandit” hərəkatı haqqında “Haqq yolu” qəzeti №11.
1999, Əsrin faciəsi Naxçıvanda “Bandit” hərəkatı haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №13.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Abdullayev Mirəhməd Mirfəttah oğlu haqqında “Haqq yolu”qəzeti. №13.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Abdullayev Mirəhməd Mirfəttah oğlu haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №14.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Abdullayev Mirəhməd Mirfəttah oğlu haqqında “Haqq yolu” qəzeti №15.
Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Abdulla Məhəmməd Tağızadə haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №16, 1-7 sentyabr 1999.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Xalid Səid Xocayev haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №17.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri” ni məhv edir. Xalid Səid Xocayev haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №18.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Xalid Səid Xocayev haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №19.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Vəli Məhəmmədhüseyn oğlu Xuluflu haqqında “Haqq yolu” qəzeti №20.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Vəli Məhəmmədhüseyn oğlu Xuluflu haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №21.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Vəli Məhəmmədhüseyn oğlu Xuluflu haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №22.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Vəli Məhəmmədhüseyn oğlu Xuluflu haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №23.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Vəli Məhəmmədhüseyn oğlu Xuluflu haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №24.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Vəli Məhəmmədhüseyn oğlu Xuluflu haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №21.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Vəli Məhəmmədhüseyn oğlu Xuluflu haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №22.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Vəli Məhəmmədhüseyn oğlu Xuluflu haqqında “Haqq yolu” qəzeti. №23.
1999, “Azərbaycan dilində köməkçi nitq hissələri”nə ön söz (K.Hacıyevin eyni adlı əsərinə ön söz). Bakı, Çaşıoğlu.
Xalqn düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edirlər. Mübariz gənc qəzeti
2002, Ön söz S.M.Əliyevanın “Azərbaycan dilində Aviasiya terminləri”. B.
2002, Şərqşünaslığın banisi “Mirzə Kazımbəy-200” Bakı
2002, Redaktordan H.H.Baxşiyevin sabit söz birləşmələri və izahlı frazeoloji lüğətlərin tərtibi prinsipləri B., İqtisad Universiteti. Nəşr.
2002, Coşqun Zəkinin “Müqəddəs and”. B., “Araz”.
2002, Doğma dünya ekskursiya İqt. Un. Nəşr B.
2002,Böyük vətəndaş alim (B.Çobanzadə haqqında) İqtisadiyyat qəzeti, №30.
2002, Xoşbəxt adam. Vasim Məmmədəliyev haqqında V.Məmmədəliyev zirvəsi kitabı. B., səh.157-160.
2003, Tufanlarda yanan çıraq “Yeni əsr yeni nəsil” dərgisi.№1.
2003, Milli qutuluş günü. “Poliqlot” qəzeti, №11(47) .
2003, Rektordan ön söz. L.Qurbanovanın “Dilin leksik sistemində termilərin yeri”. BDU nəşri B.
2003, Dünya, başın sağ olsun (H.Əliyevin vəfatı münasibətilə). “Təhsil” qəzeti 20.XII.03, №17.
2003, Dünya, başın sağ olsun (H.Əliyevin vəfatı münasibətilə). “Təhsil” qəzeti 19.XII.03, №36.
2003, Dünya, başın sağ olsun (H.Əliyevin həyat fəaliyyəti və vəfatı haqqında). “Müdriklik zirvəsi” dərgisi siyasi partiyaların məşvərət məclisinin nəşri. B.
2004, Hər dil şeir deməz. Y.Anabatlının “Bu dünyada” kitabına ön söz. B.
2004, Ən uca zirvədə H.Əliyev dururdu. “Cəmiyyət və lider” dərgisi, №1.
2004, Redaktordan S.A. Qafarovanın “M. Hüseynzadə”. Müqəddimə. B.
2004, Redaktordan “S. Ə. Rüstəmovanın “Azərbaycan dilçiliyində qrammatika konsepsiyasının formalaşması”. Müqəddimə. B., Elm.
2004, Canlı ensiklopediya (germanşünas C. Cəfərov) 100 il (C.Cəfərov) Mütərcim. B.
2004, Hiss və təfəkkürün məhsulu K.Bayramın “Nənəli, nəvəli, atasız dünyam” “İki sahil” qəzeti № 238.
2005, Frazeologiya lüğəti (N. Seyidbəylinin eyni adlı kitabına rəy). “Respublika “ qəzeti. № 46 (2286)
2005, Heydər Əliyev və ana dili “Poliqlot” qəzeti, 21.V.2005 № 2 (80)
2005, Ümumi dilçilik problemlərinin tədqiqi və təbliği sahəsində Afat Qurbanovun fəaliyyəti. “Dilçi Afat Qurbanov” kitabı B.
2006, Ziyarətgaha çevrilən guşə. Heydər Əliyev muzey lektoriyası. “Poliqlot” 10.X. Yeni əlifba məsələsi. “Poliqlot”qəzeti № 5-6.
2006, Türkoloji qurultay və türkçülük (qurultayın gğrünməyən tərəfləri). I türkoloji qurultayın 80 illik yubileyinə həsr edilmiş beynəlxalq elmi konfransda məruzə materialları.. B., səh. 105-112
2006, Birinci türkoloji qurultayda türkçülük. “Türkologiya”özəl buraxılış. B., səh.103-110
2006, Qurultaydan sonra qurultayın yolu ilə. I Türkoloji qurultayın 80 illik yubileyinə həsr edilmiş respublika elmi nəzəri konfrans materialları. B., ADU.
2006, Dilimizi kim qoruyacaq. “Respublika”qəzeti 2.XII. № 270.
2006, Müstəqillik müstəvisi. ADU, “Dil və ədəbiyyat” jurnalı, səh.66-82.
Qloballaşma səmasında Azərbaycan ulduzu. “Respublika”qəzeti
2008, Azərbaycan dilçiliyi kafedrasının dünəni və bu günü. ADU, “Poliqlot”, Bakı, № 3(111).
2008, Azərbaycanın beynəlxalq əlaqələri genişlənir. ADU, “Poliqlot”qəzeti, Bakı, № 2.
2009, Xarici dillər institutundan Dillər Universitetinə. Respublika gəncləri, Bakı, № 5(294).
2009, Xarici dillər institutundan Dillər Universitetinə. Respublika gəncləri, Bakı, № 6(295).
2009, Dünya türkologiyanın ilk korifeyi (birinci məqalə). M.Kaşqarini 1000 illik yubileyi münasibətilə. ADU, “Dil və ədəbiyyat” jurnalı. Bakı, №1(9),səh.11-20.
2009, Naxçıvanlı “Arşınmalçı” Bakıda. Naxçıvan Dövlət Universiteti opera studiyasının hazırladığı “Arşın mal alan” tamaşısının Bakıda göstərilməsi münasiətilə. “Respublika gəncləri” qəzeti, Bakı, №12.
2009, Qərbi Azərbaycanda Azərbaycan dili və dilçiliyi. ADU, “Dil və ədəbiyyat” jurnalı, Bakı, №2, səh.18-57.
2009, Hər ürəkdən şeir gəlməz. ADU, “Poliqlot” qəzeti, Bakı, №109(1397).
2009, Qəlbə hakim, dərdə dərman bir həkim (Azadə İsayeva haqqında). “Respublika gəncləri” qəzeti, Bakı, №35(326).
2009, Gəncliyin sağlam düşüncəsi. Aynur Səbuhinin “Dənizin göz yaşları” kitabına ön söz. Bakı, “Təhsil”, səh.3-9.
2009,Dil millətin tək nişanıdır. “Respublika gəncləri” qəzeti,Bakı,№37(328).
2009, Dil millətin tək nişanıdır. “Respublika gəncləri” qəzeti, Bakı, №38(329).
2009,Gərgin əməyin böyük bəhrəsi. M.Kaşqarinin Azərbaycan dilinə tərcüməsi(A.Əsgərin monoqrafiyasına rəy). ADU, “Dil və ədəbiyyatı” jurnalı, Bakı, №3.
2009, Mahmud Kaşqari və ümumi dilçilik məsələləri(II məqalə) ADU, “Dilo və ədəbiyyatı” jurnalı, Bakı, №3, səh.168-179.
2009, Televiziya və reklamlar dilimizi məhv edir. “Təzadlar”qəzetinə müsahibə, birinci müsahibə. Bakı, №13(müsahibə)
2009,Televiziya və reklamlar dilimizi məhv edir. “Təzadlar”qəzetinə müsahibə, birinci müsahibə. Bakı, №14 ( müsahibə)
2000, Afad Qurbanov. Afad Qurbanov (məqalələr toplusu). B.
1999, B. Çobanzadə . Şərq-Qərb. B., “Əbdüləzəl Məmməd oğlu Dəmirçizadə”. “Filologiya məsələlərinə dair tematik toplu”. №3, APU nəşri, səh119-130.
2000, Azərbayxan dili (ali məktəblərin rus bölmələri üçün). Bakı, Mütərcim.
1999, Xalqın düşmənləri “Xalq düşmənləri”ni məhv edir. Vəli Məmmədhüseyn oğlu Xuluflu haqqında “Haqq yolu” qəzeti № 24, 27.
2001, Birinci Türkoloji qurultay və türkçülük. Konfrans materialları. B.
2001, Azərbaycan dilinin Dövlət Statusu Konfrans materialları. B.
2001, Zaman irəli getməyi tələb edir. “Azad Azərbaycan” qəzeti № 52
2001, Poliqlot və poliqlotluq nədir. “Poliqlot” qəzeti № 3.
2001, Ana dilimizə qayğı diqqət mərkəzindədir. “Poliqlot”qəzeti, №12.
2001, Göz açanda gördüyüm, ayaq tutub gəzdiyim kənd. Dırnıs və dırnılılar kitabına öz söz. B., “Araz” nəşriyyatı.
2002, Xoşbəxt adam. Vasim Məmmədəliyev haqqında. “V. Məmmədəliyev zirvəsi” kitabı.B., səh. 157-160.
2005, Dilçiliyə giriş (ali məktəblər üçün dərslik). B., 2004. (Rəy: “Dilçiliyə Giriş”haqqında “Azərbaycan müəllimi” № 21(8130) Nurlan, B., 2004)
2007, Gözəl alim, özəl şəxsiyyət. “Azərbaycanda Xarici Dillər”jurnal.
2007, Gənclik mifik təfəkkürümüzdə və indi. ADU, “ Dil və ədəbiyyat” jurnalı, №3, səh113-126.
2008, Mir Cəlalın insanlıq fəlsəfəsi kitabında insanlıq fəlsəfəsi. “Dil və ədəbiyyat”jurnalı, ADU nəşri, Bakı, №2 (6).
2008,Azərbaycan dilinin tədrisində kredit sisteminin tətbiqi. Azərbaycan dili və ədəbiyyatı tədrisi. Bakı, № 3.
2009, Qərbi Azərbaycandakı izlərimizin bir metrini və sözlərimizin bir kəlməsini unutmayaq (Tacir Səmiminin “Gülsehran”. Bakı, AMEA folklor institutu nəşri kitabına ön söz). B., səh3-9.
2009, Ön söz. Təranə Eynalovanın “Pəncərəmi döyən qəm” adlı povestinə ön söz. Bakı, Yazıçı,səh 3-9.
2010, Şair ola bilməzsən, anan doğmasa şair. Vaif Qurbanzadənin “Fanar nəğmələri” şeirlər toplusu(kitabı) haqqında. “Respublika gəncləri” qəzeti, Bakı, №12.
2010, Divani-lüğət-it-türk və Azərbaycan paremiologiyası (III məqalə). ADU, “Dil və ədəbiyyatı” jurnalı, Bakı, №1(12).
2010, Bəkir Çobanzadənin nəsri. 155-193, eyni adlı ön söz məqalə 155-162. 6 hekayə 163-193. ADU, “Dil və ədəbiyyatı” jurnalı, Bakı, №1(12).
Dünya səndən kimlər keçdi (Hüsnü Qubadov haqqında). “Respublika gəncləri”, Bakı, №18.
2010, Yusif Seyidovun siyasi anlamında Heydər Əliyev fenomeni. ADU, “Dil və ədəbiyyatı” jurnalı, Bakı, №2(13).
2010, Pilotluq məsuliyyəti. “Respublika gəncləri” qəzeti, Bakı, №32(363).
2010, B.Çobanzadənin bir məqaləsi haqqında. “Dədə Qorqud” Dünyası dərgisi. I cild, BDU nəşri.
2011, “Bir dərginin özəllikləri” Burada “Dədə Qorqud”un almancadan tərcüməsi verilmişdir. Bakı Slavyan Universiteti, Bakı, №47 (376).
2011, Bəkir Çobanzadə və “Dədə Qorqud” dastanaları. “Dede Korkud və keçmişten gelecege türk dastanları uluslararası simpoziumu” Bildiriler kitabı, Kipr.
2011, Qəlbimizdə yaşayacaq (dos.K.Hacıyev haqqında). “Ədəbiyyat” qəzeti, Bakı,№6.
2011, Fenomental idrak sahibi, Unikal şəxsiyyət (K.Abdulla haqqında). “Respublika gəncləri” qəzeti, Bakı, №41.
2011, Azərbaycan qadınının mentol mücəssiməsi (Salatın Əhmədi haqqında). “Məhsəti” jurnalı,Bakı.
2011, Qorqudşünaslıqda yeni səhifə. ADU, Elmi əsərləri “Dil və ədəbiyyat” seriyası, Bakı, №3, səh.120-129.
2011, Dilimizin və milli mənəviyyatımızın böyük qayğıkeşi (M.İbrahimov haqqında). “Respublika gəncləri”, Bakı, №58(338).
2012,Ümumilli lider Heydər Əliyev: öz dilini bilməyən, sevməyən adam öz tarixini də yaxşı bilməz. “Poliqlot” qəzeti, №2.
2012, Dilçiliyimizin novator ağsaqqalı (A.A.Axundov haqqında). Dilçilik İnstitunun əsərləri.№1, səh 15-22.
Psixoloji poetika, ya poetik psixologiya (S.Seyidovun “Психология в стихак”) kiabı haqqında. Respublika gəncləri, №75.
2012,Milli varlığımız milli dilimizdən asılıdır. BDU nəşri, B.
2012,Yeni dövrün yeni tədqiqatları. (Aypara Behbudovanın kitabı). M., Mütərcim.
2013, Milli mənəvi dəyərlərdə obsolyutizmə yol verməyək. Bakı beynəlxalq humanitar forumu konfransının materialları. B.
2013, Dədə Qorqudun feili bağlamaları bu günki türk və Azərbaycan dillərində. Türkiyə, Əski şəhər, Türk dünyası kültürel degerleri uluslararası simpoziumu. Türkiyə, Əski şəhər, Səh53-57.
2013, Azərbaycan xalq komissarları soveti və məktəblərdə Azərbaycan dilinin ikinci dil kimi tədrisinin problemləri. “Xarici dillərin tədrisinin aktual problemləri” beynəlxalq konfransın materialları” B.
2013, Poliqlotun ana dili. Prof. F.Y. Veysəlli haqqında (Böyük alim, böyük şəxsiyyət)Mütərcim, Səh102-108.
2013,Milli təfəkkür və dil modelləri. “Tətbiqi dilçiliyin müasir problemləri” Respublika elmi -praktik konfransı. B. ADU, səh. 238-239.
2013, Dilimizin etnomental layını araşdıran faydalı monoqrafiya (İ.C. Süleymanovanın “Frazeologiyanın üslubi imkanları” kitabına). B., Elm,.səh.3-7.
2013, B. Çobanzadənin zindan həyatı. Respublika elmi konfrans materialları. BDU.
2013, Poliqlotun ana dili (prof. F.Y. Veysəllinin 70 illiyi münasibətilə). Böyük alim, böyük şəxsiyyət kitabı.
2013, Kaşgaridən Dədə Qorquda-Dədə Qorquddan bu günə paremiologiya. Dədə Qorqud dərgisi, BDU.
2014, İstedad çərçivəyə sığmaz (həkim N. Zamanovun “H.Əliyev və Azərbaycan nitq mədəniyyəti” kitabı haqqında rəy). Respublika gəncləri, №4.
2014, Qədim dövr dilimiz və etnogenezimizin təkamülünü izləyən əsər (F. Rzayevin “Naxçıvan əhalisinin etnogenezi haqqında” kitabına ön söz). Naxçıvan Səh8-11.
2014, “Kitabi Dədə Qorqud” və dilimizin digər yazıya qədərki abidələrində feili sifət. ADU nəşri.
2014, Böyük axtarışların ilkin notları (İ. Süleymanovanın “Elm və sənət dünyasına baxış bucağı”kitabına). B., Gənclik.
2014, İstedad çərçivəyə sığmaz (həkim N. Zamanovun “H.Əliyev və Azərbaycan nitq mədəniyyəti” kitabına rəy). “Respublika gəncləri” qəzeti, №4.
2014, Qədim dövr dilimiz və etnogenezimizin təkamülünü izləyən əsər (F. Rzayevin “Naxçıvan əhalisinin etnogenezi haqqında” kitabına ön söz). Naxçıvan, Səh8-11.
2014, “Kitabi-Dədə Qorqud” və dilimizin digər yazıya qədərki abidələrində feili sifət:”Xarici dillərin tədrisinin aktual problemləri” Respublika elmi-praktik konfransın materialları. B.ADU Nəşri, Səh-135-137.
2014, “Böyük axtarışların ilkin növləri”. İ.Süleymanovanın “Elm və sənət dünyasına baxış bucağı” kitabına ön söz. B.Gənclik, səh.3-7.
2013, Lirik duyğuların epik tərənnümü. Əzimə Ağalarovanın “Gecələrdə gizli qaldım” romanına ön söz. B.,səh. 3-5.
2015, Ali məktəblərimizdə “Azərbaycan dili və nitq mədəniyyəti” “Respublika gəncləri” qəzeti. №6(591).
2015, “Milli varlığıımızın ilkin təməli ana dilimiz”. “Təhsil” dərgisi №2, səh 32-34.
2015, Dərdə əlac təkcə dərman deyil. “Respublika gəncləri” qəzeti. №14 (593).
2015, M.Kaşqaridən-Dədə-Qorquda-Dədə Qorquddan bu günə(frazeologiya)” Azərbaycan dili və ədəbiyyatı tədrisi” dərgisi. №1. Səh14-24.
2015, Nitqə dair həkim resepi. “Kredo” qəzeti, №18 (826)
2016, Mifopoetikaya dair dəyərli araşdırma (P.İsayevanın kitabı haqqında rəy) “Respublika gəncləri”qəzeti №75.
2016, Türk xalqları tarixində ən parlaq hadisə. “Azərbaycan məktəbi dərgisi” №2, Səh. 5-10.
2016 , “Poeziya ziyasının fokus nöqtəsi”: Qurban Musayevin poeziyası haqqında) “Respublika gəncləri” qəzeti, № 79. Səh. 4-5.
2016, “Eşq duaları”. ( Vahid Əli oğlunun “Ürəyimlə neyləyim” şeirlər kitabına ön söz.) B., Səh3-7.
2016, “Cənubi Azərbaycan şairlərinin dil uğrunda mübarizəsi” Azərbaycan dili və ədəbiyyatı jurnalı 2016. №4.
2016, Rəsmi dairələrin I Türkoloji qurultaya münasibətinin açıq və gizli tərəfləri. “Azərbaycan” qəzeti. 8.11. №247.
2016, “Rəsmi dairələrin I Türkoloji qurultaya münasibətinin açıq və gizli tərəfləri”. Türkoloji qurultayın 90 illiyinə həsr edilmiş beynəlxalq elmi-nəzəri konfransın materialları. B. 14-15 noyabr , I cild, səh 46-49.
2016, El şairinin bədii düşüncələri. Hacı Yusif Anabatlının “Qəlbimdən qələmə süzülən sözlər” şeirlər kitabına ön söz. B., səh3-7.
2016, “ M.Ö II –I minillik xalqımızın etnogenezi və dilinin ifadə imkanlarına dair monoqrafiya” (F. Rzayevin “Naxçıvan əhalisinin etnogenezi haqqında” II cild Naxçıvan - səh. 3-7) monoqrafiyasına ön söz.
2020, “Repressiya qurbanı. Azərbaycan dilçiləri” (kitab). Bakı,Ləman nəşriyyat poliqrafiyya MMC
2021, “Nizami və orta əsr Azərbaycan musiqisi”
2021, “Dədə Qorqud repressiya tufanında”. Bakı, “MSV NƏŞR”, s.192
2023, H.Əliyev və dilimizin dövlət statuslu problem
2023,”XX əsrin Nizamisi”
2023, XXI əsrin Nizamisi Məhəmməd Hüseyn Şəhriyar. Bakı
2023, “Milli kimliyimizin simvolu”, s. 16-26
2023, “XX əsrin Nizamisi” (Məhəmməd Hadi, Həqiqi Şəhriyyar), Bakı,s.589-638
2024, Millət və Vətən fədaisi (Məhəmməd Murtuza oğlu Mirzəyev) adlı kitaba redaktor və ön sözün müəllifi. Kitab, Bakı, MSV nəşr. s.164
2024, “Dədə Qorqud” Elmi-tədqiqat laboratoriyasının 25 illik fəaliyyəti. “Dədə Qorqud dünyası”, Beynəlxalq elmi jurnal, Bakı, “Dədə Qorqud dünyası”, Beynəlxalq elmi jurnal, 6 (8), s.5-6 İssn:2791-3732 https://dqd.az/jurnallar/#_
Elm və elm fədaisi, Bakı, “Dədə Qorqud dünyası”, Beynəlxalq elmi jurnal 1 (9). İssn:2791-3732 https://dqd.az/jurnallar/#_
ELMİ-PEDAQOJİ NAİLİYYƏTLƏRİ, TƏLTİFLƏRİ, MÜKAFATLARI, FƏXRİ ADLARI
1992-ci ildə Krım mədəniyyət fondunun Bəkir Çobanzadə adına diplomun laureatı olmuşam
2008-cu ildə «Qabaqçı təhsil işçisi» nişanı ilə təltif olunub.
2008-ci ildə BDU-da «İlin alimi» Fəxri adına layiq görülüb.
2014-cü ildə BDU-da «Universitetdaxili 50+50» qrant müsabiqəsinin qalibi olub.
2004- ci il Beynəlxalq Elmi Mərkəzi «XXI əsr Azərbaycan ziyalısı «Yadına layiq görülmüşdür
2008-ci il 21 may «Azərbaycan Jurnalistlər birliyinin qızıl gələm» mükafatına layiq görülüb
2012-ci il Azərbaycan Respublika Təhsil Nazirliyi tərəfindən fəxri fərman ilə təltif olnub
2014-cü ildə Əsrin ziyalisi və İlin alimi adina layiq görülmüşdür.
2017- cil 13 noyabr Yeni Azərbayca Partiyasının Nəsimi Rayon təşkilatının təşəkkürünə layiq görülmüşdür
2020, Babayev Adil, “Atatürk” mükafatı (Beynəlxalq)
2021, Babayev Adil, «Honorary Scientist Evrope» mükafatı (Beynəlxalq)
2022, Avropa Lebnis adına Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (akademik)
2021, Babayev Adil, “Honorary Scientist Evrope” mükafatı (Beynəlxalq)
2022, Adil Babayev. Avropa Lebnis adına Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (akademik)
2023, Adil Babayev. Atatürk adına Uluslararası Beynəlxalq Türkoloji Araşdırma Akademiyası tərəfindən “Türk dünyasının İlin adamı” adına layiq görülmüşdür, (Türkiyə,Ankara), 2023. 2. Adil Babayev. “Atatürk” adına mükafatı və qızıl medalla təltif edilmişdir, (Türkiyə,Ankara), 2023.
2023 yılında Türk Dünyası bilimine ve eğitimine üstün hizmetlerinden dolayı (Türkiyə)
2023 was awarded “Friedrich Schiller medal” in 2024 year for his services in the worldwide science and education (German)